سفر پامپئو به آسیای مرکزی با هدف مقابله با نفوذ چین و روسیه - هدا بلاگ

با تور چین سفری خاطره انگیز را تجربه کنید و از قدیمیترین تاریخچه آسیا دیدن کنید و از دیوار چین در پکن عبور کنید و به نمایشگاه گوانجو رفته و در خیابانهای شانگهای قدم بزنید.

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، به نقل از وستنیک قفقاز، نفت، تجارت، امنیت و افغانستان موضوعاتی بودند که در سفر مایک پامپئو وزیر امور خارجه ایالات متحده به قزاقستان و ازبکستان و همچنین در جلسه وزیران گروه C5 + 1 در تاشکند مورد بحث نهاده شد. این جلسه با تصویب بیانیه مشترک که منعکس کننده مسائل روز اولویتی این منطقه بود، به خاتمه رسید. کارشناسان بر این باورند که ایالات متحده به دلیل تقویت مواضع چین و روسیه در منطقه از نظر اقتصادی و نظامی-سیاسی به دنبال تقویت موقعیت خود در آسیای مرکزی است.

ازبکستان آخرین کشوری بود که مایک پامپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده در تور اوراسیایی خود از آن بازدید کرد. در این کشور نه تنها جلسه گروه وزیران C5 + 1 (قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، قرقیزستان و تاجیکستان به علاوه ایالات متحده) برگزار گردید، بلکه مذاکراتی نیز در بالاترین سطح انجام گرفت.

در نور سلطان، پامپئو با رئیس جمهور قاسم ژومارت توکایف و رهبر ملت، رئیس شورای امنیت نور سلطان نظربایف ملاقات و تبادل نظر کرد. در مجموع به نظر می رسید که پامپئو به ویژگی های خاص انتقال قدرت در قزاقستان که دو رهبر در حقیقت در راس آن نهاده شده اند، علاقه مند شده بود.

توکاف پس از به دست دریافت ریاست جمهوری، از مسکو و پکن ملاقات نموده است، اما هنوز به ایالات متحده نرفته است. توکایف گفت که او آماده ملاقات با ترامپ در هر مکانی در دنیا است، اما ترجیح می دهد که این ملاقات در قزاقستان باشد.

قزاقستان به طور سنتی برای ایالات متحده آمریکا شریک اصلی در زمینه سرمایه گذاری آمریکا، به طور عمده در بخش انرژی بوده است. همانطور که نورسلطان نظربایف خاطر نشان کرد، 410 موسسه سرمایه گذاری مشترک در این کشور فعالیت می نماید. حجم سرمایه گذاری ایالات متحده در قزاقستان بیش از 45 میلیارد دلار است. بنابراین، طبق گفته پامپئو، قزاقستان همچنان باید به توسعه مشارکت با شرکت های آمریکایی ادامه دهد.

نور سلطان به این مساله که چگونه می توان از تأثیر تحریم های آمریکا علیه روسیه و ایران بر اقتصاد این جمهوری جلوگیری کرد، علاقه مند بود. مختار تلئوبردی، وزیر امور خارجه قزاقستان، در یک کنفرانس مطبوعاتی در نور سلطان گفت: ما در خصوص رشد اقتصادی قزاقستان در شرایط سیاست تحریمی آمریکا بحث کردیم. به گفته وی، وزارت امور خارجه همچنان از طرف قزاقستانی حمایت می نماید تا از اعمال تحریم بر اشخاص حقوقی و حقیقی آن جلوگیری کند. وی توضیح داد: جذب ایالات متحده برای اجرای پروژه ها در آسیای مرکزی روی سرمایه گذاری در منطقه تأثیر مثبت خواهد گذاشت.

این موضوع در جلسه گروه وزرای C5 + 1 در تاشکند نیز مطرح شد، که تلئوبردی استفاده از سایت مرکز اقتصادی بین المللی آستانه به عنوان شریک آژانس آمریکایی برای جذب سرمایه گذاری در منطقه را پیشنهاد کرد.

به طور کلی، جلسه گروه وزیران C5 + 1 طبق دستور کاری و بدون وقفه انجام شد. ارائه استراتژی جدید از جانب ایالات متحده در خصوص آسیای مرکزی صورت نگرفت. ایالات متحده مجدداً حمایت خود را از حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی کشورهای منطقه اعلام نموده و همچنین مجدداً بر تعهد جدی خود برای گسترش همکاری های منطقه ای چند جانبه در همه زمینه های مورد نفع متقابل تأکید کرد.

وزرا بیانیه مشترکی را تصویب کردند که اولویت های منطقه از جمله تقویت اعتماد متقابل، تعامل و همکاری سازنده، تشویق به پروژه های هماهنگ منطقه ای با هدف ترویج روابط تجاری، حمل و نقل، تدارکات و زیرساخت ها، ارتقاء کارآفرینی و همچنین گسترش تماس های تجاری و سرمایه گذاری بین محافل تجاری کشورهای منطقه و آمریکا، توسعه تعامل بین کشورهای منطقه در زمینه انرژی، از جمله حوزه منابع انرژی تجدید پذیر و حمایت از برنامه های ملی برای سازگاری با تغییرات آب و هوا و سایر موارد در آن منعکس شده بود. موضوعاتی چون امنیت مرزها، مبارزه مشترک علیه تروریسم و همکاری در خصوص افغانستان نیز در آن مورد بحث نهاده شد.

وزیر امور خارجه قرقیزستان با تأکید بر همکاری های تجاری و اقتصادی، هم بین کشورهای آسیای مرکزی و هم در روابط آنها با ایالات متحده، پیشنهاد کرد که همکاری های منطقه ای در این قالب تقویت گردد. وی همچنین با وزیر امور خارجه آمریکا در خصوص دلایلی که ایالات متحده قرقیزستان را در فهرست کشورهایی که شهفرایندانشان مشمول محدودیت دریافت ویزای مهاجرت و کارت های سبز برای ایالات متحده هستند، قرار داده، تبادل نظر کرد. به گفته مدیر گروه ارزیابی ریسک، داسیم ساتپایف، به طور رسمی این امر به دلیل نارضایتی واشنگتن از فقدان گذرنامه های بیومتریک در بین شهفرایندان قرقیزستان است و این مساله باعث کاهش درجه حفاظت اسناد می گردد. در همین زمان، بعضی از کارشناسان تصمیم آمریکا را به این واقعیت نسبت می دهند که در بین عاملان حملات تروریستی در کشورهای مختلف دنیا شهفرایندان قرقیزستان به چشم می خورند. اگرچه طبق این منطق، ازبکستان یا سایر کشورهای آسیای مرکزی که شهفرایندان آنها نیز در خارج از کشور خود مرتکب اقدامات تروریستی شده اند، باید در این لیست سیاه آمریکا قرار می دریافتد. اما این اتفاق نیفتاده است.

داسیم ساتپایف به وستنیک قفقاز گفت: اینکه جمهوری ما در فهرست شاخص های دموکراسی واحد اطلاعات اکونومیستی، جمهوری به عنوان رژیم ترکیبی طبقه بندی شده، که فرایندهای دموکراتیک با پدیده های فردی اقتدارگرایی در ترکیب است، در حالی که سایر کشورهای آسیای مرکزی، از جمله قزاقستان، در گروه کشورهای اقتدارگرا نهاده شده اند، به قرقیزستان کمکی ننموده است. به نظر می رسد که برای دولت دونالد ترامپ، فرمول امنیت بالاتر از دموکراسی، و همچنین مساله مبارزه برای عدالت ، همچنان از اهمیت بالایی برخوردار است و بنابراین، همه این دلایل می تواند رژیم های اقتدارگرایانه کشورهایی را که خود را شریک ایالات متحده آمریکا می دانند، ساکت کند.

وزیر امور خارجه ترکمنستان، رشید مردوف، درباره پیشرفت پروژه های خط لوله انتقال گاز TAPI از ترکمنستان به وسیله افغانستان و پاکستان به هند، خط انتقال نیرو و خطوط فیبر نوری در طول راستا ترکمنستان - افغانستان - پاکستان و راه آهن از ترکمنستان به افغانستان به رئیس دیپلماسی آمریکا خبر داد.

جلسات وزیر امور خارجه آمریکا مایک پامپئو با رئیس جمهور ازبکستان شوکت میرضیایف سازنده تر بود. تاشکند همواره مورد توجه آمریکا در آسیای مرکزی بوده است، حتی علیرغم اینکه این جمهوری برای آمریکا و شرکت های آن مانند قزاقستان دارای میدان های نفتی پر منفعتی نیست.

به گفته بختیار ارگاشف، مدیر مرکز ابتکارهای تحقیقاتی Mano، ازبکستان به عنوان دولت کلیدی که هم مرز با همه کشورهای منطقه است، مورد توجه است. زبیگنیف برژینسکی در کتاب خود صفحه بزرگ شطرنج این مطلب را نوشته است. موقعیت کلیدی ژئواستراتژیکی ازبکستان همواره ایالات متحده را به خود جلب نموده است. اما آنها پس از شروع کارزار در افغانستان، علاقه خاصی به جمهوری نشان دادند. به تدریج، ازبکستان به همراه پاکستان به دو کشور اصلی تبدیل شدند که به وسیله آنها تدارکات و پشتیبانی نیروهای ائتلاف در افغانستان تامین می شد و پس از سال 2011 که شروع خروج نیروهای ائتلاف شروع شد، ازبکستان به وسیله راستا شاقتصادی به یکی از راهروهای اصلی تبدیل شد که به وسیله آن نیروهای آمریکایی و تجهیزات و وسایل آنها از افغانستان بیرون آمد.

علاوه بر این، ایالات متحده تاشکند را شریک جدی در حل و فصل منازعات افغانستان می داند. ازبکستان نیز منافع خود را در افغانستان دارد، که با توسعه ارتباطات حمل و نقل مرتبط بوده که بر این اساس توسعه روابط اقتصادی را همراه خواهد داشت. بنابراین تاشکند علاقه مند است که اوضاع افغانستان حل و فصل گردد. منافع ایالات متحده و ازبکستان در جهت افغانستان همپوشانی دارد. این یکی از مهمترین موضوعاتی است که مورد بحث و آنالیز نهاده شد و بین رهبران کشورها نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت. گفتنی است که موضوع حل و فصل مسالمت آمیز افغانستان در ماه می سال 2018 در سفر رسمی رئیس جمهور شوکت میرضیایف به واشنگتن مورد بحث نهاده شد.

علاوه بر موضوعات امنیتی، همکاری های اقتصادی بین ازبکستان و ایالات متحده در حال توسعه است. همانطور که پامپئو اظهار داشت، تجارت بین دو کشور دو برابر شده است و پروژه های نوید بخش در بخش های مختلف اقتصاد ازبکستان با مشارکت شرکت های برجسته آمریکایی در حال انجام است. حجم کل سرمایه گذاری ایالات متحده در این کشور از یک میلیارد دلار فراتر رفته است. وی اظهار داشت: امروز در این جمهوری فرصت های کافی برای ابتکارات تجاری وجود دارد که اجازه می دهد مقیاس تجارت و همکاری های اقتصادی را به ده ها برابر افزایش داد و همچنین قول مساعدت کامل در تسریع فرایند ورود ازبکستان به سازمان تجارت دنیای نیز داده شد.