ایران سالانه چقدر از تصادفات خسارت می بیند؟
به گزارش هدا بلاگ، دو اتوبوس در دو نقطه متفاوت از ایران از جاده خارج شدند، جان عزیر سربازان وطن و خبرنگاران را گرفتند؛ مرگ دلخراش دو خبرنگار و سربازمعلم هایی که از زاهدان راهی یزد بودند، بار دیگر توجه افکار عمومی ایران را به ماجرایی پرتکرار جلب کرد و حالا شدت وخامت و آسیب های هر روزه تصادفات رانندگی بیش از پیش ملموس شده است.
شرق در ادامه نوشت: به طور میانه و براساس آمار رسمی پزشکی قانونی هر نیم ساعت یک ایرانی بر اثر تصادف رانندگی جان خود را از دست می دهد و این یعنی مرگ سالانه حدود 17 هزارنفر و در این بین هم نزدیک به 30 هزار نفر هم معلول می شوند؛ این عدد زمانی بیشتر عمق فاجعه را نشان می دهد که بدانیم تلفات تصادفات رانندگی در هر 10 سال بیش از تمام شهدای جنگ تحمیلی است و به عبارتی این تصادفات در ایران تامیزان ای به آثار خسارت بار ویروس کرونا هم نزدیک است.
هر نیم ساعت یک خانواده ایرانی عزادار می گردد و این غم برای آن خانواده از هر عدد و رقمی مهم تر است، اما آنچه در رسانه ها کمتر مورد توجه قرار می گیرد، خسارت شدید این تصادفات به اقتصاد کشور است. پیش تر مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در گزارشی به این موضوع پرداخته بود و چندین مقاله دانشگاهی هم از اعداد و ارقامی به شدت بالا سخن گفته اند؛ آنالیز ها می گوید میزان خسارات تصادف در هر سال به اقتصاد ایران برابر با هشت درصد فراوری ناخالص ملی است.
تحقیق مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی می گوید هزینه های مالی و اجتماعی تصادفات رانندگی در کشور ما بالغ بر هشت درصد فراوری ناخالص داخلی و برای سال 90 معادل 519 هزار میلیارد ریال است؛ این عدد برای سال 95 بیش از 535 هزار میلیارد ریال است و سال به سال هم افزایش یافته است.
باوجود این باز هم این روز ها مسئله از دست دادن دو خبرنگار محیط زیستی و بعلاوه جان باختن پنج سرباز معلم بحث ناوگان حمل ونقل ایران را در مرکز توجه قرار داده است؛ به این شکل که هر مسئول و کارشناسی تمام مسائل صنعت را برمی شمرد و غم انضمامی حادثه را در انبوه اطلاعات انتزاعی حل می نماید.
فرسودگی بیش از 30 درصد ناوگان حمل ونقل
روز شنبه محمد اسلامی، وزیر کار در مصاحبه با ایسنا همان کاری را کرد که یک وزیر می نماید. جواب دادن به سؤال با جمله ای که خود سؤال است؛ فقط فرم آن خبری شده است.
در پاسخ به این سؤال که چرا نوسازی ناوگان جاده ای تا این میزان کُند انجام می گردد، در حالی که در بخش جاده ای با تحریم خاصی روبرو نیستیم، گفت: نوسازی ناوگان یکی از ضرورت هاست و چندین سال است که وزارت راه پیگیر نوسازی ناوگان است و منابع خود را برای نوسازی اختصاص داده است.
ایشان سپس در صندلی خبرنگار از وزارتخانه خود انتقاد کرد و گفت هیچ نتیجه ای از برنامه مدون وزارت راه حداقل برای کامیون ها حاصل نشده است و با ارائه آماری ترسناک گفت: 55 هزار کامیون بالای 49 سال در کشور داریم. ما یک برنامه مدون داریم و با کارخانجات قرارداد منعقد کردیم. نتیجه ای حاصل نشده است و باید شرح دهند چرا در اجرای قرارداد ها اهتمام ویژه ندارند و باید مسائل خود را مطرح نمایند. اگرچه تأکید کرد معدل عمر ناوگان حمل ونقل جاده ای در بخش بار و مسافر حتما باید کاهش یابد. اکنون معدل عمر ناوگان در بخش اتوبوس حدود 11 سال و مینی بوس 24 سال است.
ایشان بعلاوه از کارخانجاتی، چون ماموت و ایران خودرو دیزل هم خواست پای قرارداد خود باشند و در ادامه به مسئله گرانی بلیت هواپیما پرداخت.
رئیس انجمن صنفی رانندگان؛ با مسئولان و فراورینمایندگان مناظره می کنم
غلامرضا خادمی زاده با اعلام آمادگی برای مناظره با مسئولان و فراورینمایندگان گزارش مبسوطی به ایسنا درباره شرایط حمل ونقل جاده ای ارائه کرد.
او جز فرسودگی ناوگان که همه از آن آگاه هستند، درباره اتوبوس های فراوریی گفت: اتوبوس های نویی هم که امروز فراوری می گردد، بدون هیچ تکنولوژی و به صورت کپی برداری فراوری شده و کف استاندارد ها را دارد که کافی نیست و انگشت اتهام را به سمت دستگاه های متولی گرفت و گفت: در این میان دستگاه های متولی و ناظری مانند وزارت صمت، سازمان استاندارد و سازمان حمایت، نظارت درستی بر این فرایند ندارند و خودرو های بی کیفیت در این کشور با عدم نظارت کافی فراوری می گردد که اسکانیا نمونه و مثال شاخص آن بوده که سال ها حادثه آفرینی نموده است.
کمربند های اتوبوس اصلا مال اتوبوس نیست
شرحات این فعال صنفی جنبه تخصصی دارد و به خواندنش می ارزد. مثلا: پروفیل های به کار رفته در اتوبوس های اسکانیا، نقطه جوش ها و نقطه اتصالات هیچ کدام استاندارد را ندارد و کمربند هایی را که پلیس راه اصرار بر داشتن آن می نماید، دو نقطه ای است و در هواپیما برای افت از آن استفاده می گردد؛ در حالی که باید از کمربند های سه نقطه ای در اتوبوس ها استفاده کرد که در صورت بروز حادثه مسافران به جلو، عقب یا بیرون اتوبوس پرتاب نشوند.
او بعلاوه به مسئله مهم دیگری هم اشاره نمود یعنی مسئله اقلیم و نقش آن در فراوری یا واردات خودرو: بسیاری از اتوبوس هایی که به نام برند هایی مانند اسکانیا در داخل کشور کپی برداری و فراوری می گردد، با استاندارد های اروپایی و با آن آب وهواست و همین است که از اردیبهشت ماه شما اتوبوس های بسیاری را در جاده های کشور می بینید که در موتورشان حین حرکت باز است؛ چرا که این اتوبوس ها با وارد کردن شاسی درایور با شرایط کشور سازنده به ایران وارد می گردد؛ در حالی که ایران از نظر دما، شرایط آب و هوایی و اقلیمی با کشور های دیگر فرق دارد.
معاینه های فنی صوری است و حتی ترمز را چک نمی نمایند
مسئله ای دیگر که احتمالا اگر یک بار برای معاینه فنی خودروی خود مراجعه نموده باشید با آن روبرو شده اید، همین تذکر آقای خادمی زاده است که تلخی گزنده ای دارد. شاید همین یک مسئله هم رعایت می شد، جان حتی بگویید یک انسان هم نجات پیدا می کرد؛ مدیر فنی هایی که در شرکت ها وجود دارد و معاینه فنی هایی که انجام می گردد، صوری است. در معاینه فنی ها نهایتا لاستیک و شیشه اتوبوس را چک می نمایند و مدیرفنی پشت اتوبوس نمی نشیند و ترمز آن را تست نمی نماید که شاهد این حوادث و اتفاقات تلخ نباشیم.
او مسئولان را هم بی نصیب نگذاشت: بعضی مسئولان نه تن ها نوسازی انجام ندادند بلکه خودشان عظیم ترین مانع نوسازی هستند. راننده دوست ندارد سرمایه میلیاردی اش را نابود کند و اگر این ترمز در اروپا نصب می گردد، متعلق به شرایط آب وهوایی آنجاست نه ایران.
نوسازی با فراوری داخل 25 سال زمان می برد
اما دیگر مسئله جنجالی همه حوزه های اقتصاد ایران؛ فراوری داخلی یا واردات؟ این بحثی است که هر دو طرف برای آن رگ گردن کلفت می نمایند. در این مورد خادمی زاده می گوید: در شرایطی که احتیاج به نوسازی ناوگان بیشتر از هر زمان دیگری است، گفته می گردد که نباید این نوسازی به وسیله واردات انجام گردد؛ چرا که فراوری داخلی کافی است.
این در حالی است که مخالفان واردات اتوبوس باید بدانند که سالانه 300 دستگاه در کشور و در برترین حالت فراوری می گردد و هم اکنون هفت هزار دستگاه اتوبوس فرسوده در کشور داریم. برآورد خادمی زاده به نتیجه ای جالب می رسد، چون بنا بر این محاسبات اگر بخواهیم فقط از محل فراوری داخلی بهره ببریم نوسازی این ناوگان 25 سال طول می کشد و باید دوباره از اول آغاز کنیم؛ چرا که اتوبوس هایی که در سال های نخست نوسازی شدند، دوباره فرسوده شده و باید مجددا جایگزین شوند.
کارشناس خودرو: اتوبوس های وارداتی از رده خارج هستند
حسن کریمی سنجری هم در مصاحبه با ایسنا به نکاتی اشاره می نماید که باز به تلخی ماجرا می افزاید: در این دست اتفاقات ناگوار که در سال های اخیر کم هم نبوده اند، موضوع مستهلک بودن و نقص فنی، دلیل اصلی اسم می گردد؛ اتوبوس های از رده خارج شده اروپایی که با کمتر از یک چهارم قیمت واقعی وارد می شوند و با کمی رسیدگی به ظاهر آن ها به ارابه های مرگ تبدیل می شوند.
هرچند آماری ارائه نمی نماید، اما با خطاب قرار دادن دولت سیزدهم می گوید فراوری داخل بس است: دولت سیزدهم باید به این نکته توجه داشته باشد که جایگزینی اتوبوس های فرسوده یکی از مهم ترین اولویت ها در خودروسازی کشور است. در حال حاضر در داخل کشور به میزان کافی برای فراوری اتوبوس ظرفیت وجود دارد. سرمایه گذاری روی فراوری اتوبوس باکیفیت به لحاظ استراتژیک از درجه اهمیت بالایی برخوردار است؛ نمونه ای از دوگانه مشهور داخلی/ وارداتی. البته صریحا بحث را سیاسی می نماید که دولت دوازدهم بد بود دولت سیزدهم خوب باشد.
اندکی سوگواری؛ ما مقصریم اما...!
گزارش نوشتن و مصاحبه کردن درباره ابعاد فنی ماجرا حتما ضروری است و کار تعریف شده سرویس اقتصاد. حالا اندوه از دست دادن همکارانمان را بهانه کردیم که کمی از موضوع فاصله بگیریم. تا به حال کسی به این صحبت ها، به این آمار، به این سیل کشتگان جاده ای ایران پرداختن، به مسائل فنی اش که بار ها گفته شده تکانی به خود داده است؟ وزیر می اندازد گردن کارخانه کامیون سازی و اتوبوس سازی، کارشناس سیاسی با دولت مخالفش تسویه حساب می نماید و فرش قرمز برای دولتی که هوادارش است، پهن می نماید و همه این ها گاهی با یک ما مقصریم... آغاز می گردد که البته با یک اما هم همراه است.
عکس العمل مقام های استانی برگی از مثنوی ما مقصریم، اما...! است. در گزارش ایرنا می خوانیم: استاندار آذربایجان غربی در آیین تشییع پیکر دو خبرنگار متوفی در فرودگاه ارومیه در این باره گفت: معتقدیم همه ما در بروز این حادثه تلخ واژگونی اتوبوس خبرنگاران در نقده مقصریم، هر چند (همان اما) هماهنگی لازم از سوی ستاد احیای دریاچه ارومیه برای سفر خبرنگاران با استانداری این استان صورت نگرفته و ما در جریان این برنامه نبودیم.
محمد مهدی شهریاری با ابراز تأسف از حادثه اتفاق افتاده درباره واژگونی اتوبوس خبرنگاران محیط زیستی در نقده گفت: ما هیچ اطلاعی از این سفر نداشتیم و هم مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: ستاد استانی احیای دریاچه ارومیه در تهیه و تدارک این تور مطبوعاتی نقشی نداشته و هماهنگی ها از تهران اجرا شده است؛ اما همه ما مقصریم بی هیچ اما. روحشان شاد.
منبع: فرارو