دانستنی های لازم در ارتباط با حساسیت های غذایی - هدا بلاگ

حساسیت های غذایی

حساسیت غذایی نوعی پاسخ سیستم ایمنی بدن است که بدنبال مصرف یک ماده غذایی خاص ایجاد می گردد که حتی مصرف میزان خیلی کمی از غذاهای آلرژی زا باعث بروز علائمی مثل: مسائل بلع، کهیر و ورم راه های تنفسی می شوند. حساسیت غذایی در بعضی از افراد ممکن است باعث ظهور علائم بسیار شدید و یا پاسخ های بسیار خطرناک و کشنده ای موسوم به آنافیلاکسی (anaphylaxis) گردد.

تقریبا 6 تا 8 درصد بچه های زیر 3 سال و 4 درصد بزرگسالان حساسیت غذایی دارند. بعضی از بچه ها این حساسیت را همزمان با بزرگتر شدن از دست خواهند داد (حتی اگر درمانی صورت نگیرد(.

حساسیت غذایی به سادگی با مشکل متداول دیگری به نام عدم تحمل غذایی اشتباه گرفته می گردد. در صورتیکه عدم تحمل غذایی مشکل کم اهمیت تری است که در آن سیستم ایمنی درگیر نمی گردد.1

علائم حساسیت غذایی

در بعضی افراد واکنش آلرژی به غذایی خاص ممکن است ناراحت کننده باشد؛ ولی شدید نیست. اما در بعضی دیگر ممکن است این حساسیت غذایی ترسناک باشد یا حتی زندگی شان را تهدید کند. علائم حساسیت غذایی معمولا چند دقیقه تا دو ساعت بعد از مصرف غذای مشکل ساز بروز می کند.

شایع ترین علائم حساسیت غذایی شامل موارد زیر است

گزگز و خارش دهان؛

کهیر، خارش یا اگزما؛

تورم لب ها، صورت، زبان و گلو یا بخش های دیگر بدن؛

خس خس سینه، گرفتگی بینی یا مشکل تنفس؛

دل درد، اسهال، حالت تهوع یا استفراغ؛

سرگیجه، ضعف یا غش.

آنافیلاکسیدر بعضی افراد آلرژی غذایی ممکن است واکنش حساسیتی شدیدی به نام آنافیلاکسی ایجاد کند. این بیماری ممکن است موجب نشانه های تهدیدکننده زندگی گردد که شامل موارد زیر هستند:

گرفتگی یا تنگ شدن جهت هوایی؛

تورم گلو یا احساس وجود توده در گلو که تنفس را سخت می کند؛

شوک با افت شدید فشار خون؛

نبض تند؛

سرگیجه، ضعف یا کاهش هوشکمک.

درمان اورژانسی (اضطراری) آنافیلاکسی ضروری است؛ درغیراین صورت ممکن است موجب به کمارفتن یا حتی مرگ فرد گردد.2

علت آلرژی (حساسیت) چیست؟

هنگامی که به مواد غذایی آلرژی دارید، سیستم ایمنی بدن به اشتباه یک غذای خاص یا ماده موجود در غذا را به عنوان چیزی مضر معرفی می کند. در نتیجه، سیستم ایمنی بدن سلول هایی را ترشح می کند که آنتی بادی به نام ایمونوگلوبولین E) IgE) را آزاد می کنند تا غذا یا ماده غذایی حاوی آلرژی (آلرژن) را خنثی کند.

غذاهای خاصی که موجب آلرژی غذایی می شوند

دفعه بعد که حتی کمترین میزان آن غذا را می خورید، آنتی بادی های IgE آن را حس می کنند و به سیستم ایمنی بدن سیگنال می دهند تا یک ماده شیمیایی به نام هیستامین و سایر مواد شیمیایی را وارد جریان خون کند. این مواد شیمیایی باعث علائم آلرژی می شوند.

در بزرگسالان، بیشتر آلرژی های غذایی از طریق پروتئین های خاصی در موارد زیر ایجاد می گردد:

صدف مانند میگو، خرچنگ

بادام زمینی

آجیل درختی مانند گردو

ماهی

در بچه ها، آلرژی های غذایی معمولاً از طریق پروتئین های موجود در مواد غذایی زیر ایجاد می شوند:

بادام زمینی

آجیل درختی

تخم مرغ

شیر گاو

گندم

سویا.3

عوامل خطر

عوامل خطر حساسیت های غذایی شامل:

- سابقه خانوادگی

چنانچه آسم ، اگزما، کهیر و حساسیت هایی مثل حساسیت فصلی در خانواده شما شایع باشند، شما در معرض خطر بالای ابتلاء به آلرژی غذایی هستید.

- داشتن سابقه یک حساسیت غذایی

بعضی از بچه ها ممکن است یک حساسیت غذایی را از دست بدهند و بهبود یابند ،اما در بعضی مواقع این حساسیت بعدها در زندگی مجددا بازمیگردد.

- حساسیت های دیگر

اگر شما در گذشته به یک ماده غذایی حساسیت داشته اید، در معرض خطر حساسیت به مواد غذایی دیگری نیز می باشید. هم چنین داشتن یک نوع حساسیت مثل حساسیت فصلی باعث میگردد شما مستعد ابتلاء به انواع دیگری مثل حساسیت غذایی باشید.

- سن

حساسیت های غذایی در بچه ها، بویژه در شیرخواران و بچه ها نوپا متدوال است. هم چنان که سن بالا میرود، سیستم گوارشی تکامل یافته و احتمال کمتری وجود دارد که بدن شما غذاها یا اجزائی از غذا را که محرک آلرژی هستند را جذب کند. خوشبختانه، معمولا بچه ها، حساسیت به شیر، سویا، گندم و تخم مرغ را از دست خواهند داد. حساسیت های شدید و حساسیت به مغزها و صدف داران به احتمال بیشتر مادام العمر خواهند بود.1

عوارض

عوارض یک حساسیت غذایی میتواند شامل موارد زیر باشد:

- آنافیلاکسی

یک پاسخ آلرژیک شدید و تهدید کننده حیات

- درماتیت حساسیتی (اگزما)

تقریبا یک نفر از هر سه نفر مبتلاء به حساسیت غذایی اگزما نیز دارند.

- میگرن

نشان داده شده است که در بعضی افراد، هیستامین آزاد شده از طریق سیستم ایمنی در طول پاسخ آلرژیک ، میگرن و سردردهای عصبی را ایجاد می کند.

اگرچه بعضی از مردم بر این باورند که حساسیت غذایی به بیش فعالی دوران کودکی و به آرتریت مربوط است، اما شواهدی در این باره وجود ندارد.1

برای آلرژی غذایی چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر علائم آلرژی غذایی را اندکی پس از خوردن داشته باشید، به یک پزشک یا متخصص آلرژی مراجعه کنید. در صورت امکان، زمانی که واکنش آلرژیک رخ می دهد، به پزشک خود مراجعه کنید. این به پزشک شما کمک می کند.

در صورتی که علایم و نشانه های آنافیلاکسی بروز کند، درمان اورژانسی را دنبال کنید، مواردی مانند:

- گرفتگی مجاری هوایی که نفس کشیدن را سخت می کند

- شوک با افت شدید فشار خون

- ضربان قلب سریع

- سرگیجه یا گیجی

- -نگرانی هایی در مورد چیزی که در شرف وقوع است

-خارش و سوزش مداوم در گلو

-حالت تهوع

-مسائل تنفسی که به تدریج بدتر می شوند

-خارش پوست و جوش هایی که ممکن است به سرعت در سراسر بدن توسعه یابد

-عطسه پی درپی

-آبریزش بینی و چشمان اشک آلود

-تاکیکاردی (ضربان قلب شتاب دار)

-تورم سریع گلو, لب ها, صورت و دهان

-استفراغ .4

مراحل پیشگیری از حساسیت غذایی

اگر می دانید حساسیت غذایی دارید، مراحل زیر را انجام دهید:

غذاها و نوشیدنی هایتان را بشناسید. دستورالعمل های غذایی را به دقت بخوانید.

اگر قبلا واکنش شدیدی داشتید، دست بند یا گردن بندی پزشکی بپوشید که به دیگران اطلاع دهد دچار واکنش حساسیتی هستید و نمی توانید ارتباط برقرار کنید.

با پزشک درباره تجویز اپی نفرین اورژانسی صحبت کنید. اگر در معرض واکنش حساسیتی شدید هستید، شاید لازم باشد اپی نفرین خودتزریقی (آدرنالین، اپی پن) همراه داشته باشید. آدرنالین هورمونی طبیعی است که در زمان استرس، پاسخ مبارزه یا فرار بدن را تحریک می کند.

در رستوران ها مراقب باشید. خدمتکار یا سرآشپز را از حساسیت غذایی تان آگاه کنید و غذایی سفارش دهید که آن ماده غذایی را نداشته باشد. همچنین مطمئن شوید که غذا روی سطوح یا در ظروفی که حاوی ماده حساسیت زا است، تهیه نمی گردد. نسبت به اعلام نیازهایتان بی میل نباشید. معمولا کارکنان رستوران از اینکه نیازتان را بدانند و کمک کنند، خوش حال می شوند.

قبل از ترک خانه، وعده های غذایی و تنقلاتتان را مشخص کنید. درصورت لزوم درهنگام سفر یا شرکت در یک رویداد، کلمنی حاوی غذاهای غیرحساسیت زا با خود ببرید. اگر خودتان یا کودکتان نمی توانید در جشن کیک یا دسر بخورید، خوراکی لذت بخشی با خودتان ببرید.2

پینوشتها

1.www.asriran.com

2.www.chetor.com

3.www.darmankade.com

4.www.namnak.com

منبع: راسخون