اختلال کاتاتونیا چیست و چگونه درمان می گردد؟ - هدا بلاگ

کاتاتونیا یک اختلال روانی است که امروزه برخی افراد را درگیر نموده است. آگاهی درباره چیستی، تشخیص، علائم، نشانه ها، درمان، عوارض و خسارات ناشی از اختلال کاتاتونیک برای مبتلایان ضروری است.

با توجه به تنوع بیماری های روانی، باید اطلاع و آگاهی از آن ها به موقع صورت بگیرد تا بتوان در جهت برطرف آن ها اقدام های مؤثری انجام داد. یکی از این اختلال ها، اختلال کاتاتونیا است که در آن فرد به برخی از دستورالعمل ها نمی تواند واکنش مناسبی بدهد و حرکات کمتری دارد.

اختلال کاتاتونیا چیست؟

اختلال کاتاتونیا مبنی بر حالات و شرایط های روانی افراد است که در آن به محرک های خارجی واکنشی نشان نمی دهد. این حالت اصطلاحاً یک حالت مجسمه ای نام دارد که فرد قادر به تکان دادن اندام های بدن خود نیست. مبتلایان به کاتاتونیا را ممکن است ساعت ها در یک حالت ببینید که اگرچه در بیداری به سر می برند، اما با این حال نمی توانند از این شرایط ثابت تا چند ساعتی خارج شوند.

انواع اختلال کاتاتونیا

اختلال کاتاتونیا دارای انواعی است که بر اساس آن، مبتلایان دسته بندی می شوند. نوع اول این اختلال را مبتلایان کاتاتونیایی به دیگر اختلالات روانی تشکیل می دهند که می توان از اختلال دو قطبی و اختلال استرس پس از سانحه نام برد. نوع دوم این اختلال به علت شرایط پزشکی رخ می دهد. در نوع سوم این اختلال، حیطه تشخیصی وجود ندارد به این صورت که هنوز این نوع، نامشخص به جای مانده است.

علت ایجاد اختلال کاتاتونیا

اختلال کاتاتونیا یک اختلال روانی و حرکتی محسوب می گردد، اما نمی توان آن را اسکیزوفرنی ها دانست. این اختلال یک اختلالی ست که باعث می گردد در حرکت و رفتار فرد کندی دیده گردد. در واقع باید گفت که اختلال کاتاتونیا یک اختلال جداگانه ای نیست و معمولاً با شرایط مختلفی مانند بیماری های روان پزشکی و سایر اختلالات روانی دیده می گردد.

دلایل مختلفی برای ایجاد این اختلال در افراد وجود دارد. ابتلای فرد به بیماری های جسمانی از جمله بیماری نورولوژی، عدم تعادل دوپامین در مغز فرد و تغییر مقدار سروتونین ها از مجموعه علل های ابتلای فرد به اختلال کاتاتونیا بوده است.

علائم اختلال کاتاتونیا

اختلال کاتاتونیا دارای علائمی بسیاری است. یکی از این علائم که شایع ترین آن ها است را در کندی حرکتی باید جست و جو کرد. در این اختلال فرد ممکن است یک حمام ساده را ساعت ها انجام دهد. علاوه بر این نوع کندی، کندی روانی نیز در این افراد دیده می گردد. افرادی که دارای کندی روانی هستند، گذر زمان را احساس نمی نمایند.

برخی از افراد در مبتلایان علائمی همانند لالی را دیده اند و آن به این علت است که آن ها در یافتن کلمات به گونه ای کند رفتار می نمایند. بهت زدگی، تکرار کلام، تکرار حرکات، سکوت به مدت طولانی، بی قراری های بی علت، انعطاف پذیری مومی، حرکات عجیب و غریب، پژواک گویی و در آوردن شکلک از دیگر علائم مبتلایان به اختلال کاتاتونیا بوده است.

تشخیص اختلال کاتاتونیا

تشخیص اختلال کاتاتونیا را می توان از راه های پزشکی جست و جو کرد. یکی از این راه ها آنالیز اختلال های موجود در ساختار مغز فرد است که این اختلال ها به وسیله MRI و سی تی اسکن ها قابل شناسایی هستند. هنگامی که راه آخر، یعنی نوار مغزی از فرد مبتلا گرفته شد، باید به سراغ آنالیز های روانپزشکانه رفت. در این آنالیز از خانواده و خود فرد مبتلا از افکار و احساسات فرد سوال می گردد تا سیر بیماری و زمان آغاز آن برای تشخیص ابتلاء یا عدم ابتلای فرد تصمیم گرفته گردد.

درمان اختلال کاتاتونیا

بنزودیازپین ها و زولپیدم ها از درمان های مقدم این بیماری هستند. یکی دیگر از راه های درمان اختلال کاتاتونیا، انجام تست درون ماهیچه ای لورازپام است که در مدت 30 دقیقه انجام می گیرد. درمان با شوک، دارو های آنتی سایکوتیک و داروی آنتاگونیست دیگر راه های درمانی این اختلال هستند. در برخی از شرایط حاد حتی ممکن است روان درمانی قدرت کمتری را از خود نشان دهد بنابراین توصیه پزشک به بستری شدن بیمار در بیمارستان به علت حملات عصبی خلاصه می گردد.

عوارض و خسارات ناشی از اختلال کاتاتونیا

بسیاری از مبتلایان به اختلال های روانی دچار حملات عصبی می شوند. این عامل در بیشتر این اختلال ها موجب شده است که فرد از زندگی آرام باز بماند و دوری اطرافیان از خود را تجربه کند. این عامل باعث احساس افسردگی و شوک در وجود او می گردد و کم کم به ارتباطات اجتماعی او صدمه وارد می نماید.

نپذیرفتن بیماران در مصرف دارو های درمانی می تواند مشکل اصلی ای باشد که فرد را از مسیر درمان دور می نماید؛ بنابراین بهتر است در گام های اول این بیماری تا زمانی که هنوز آنقدر ریشه ننموده و کنترل را از دست فرد خارج ننموده است به درمان و مشورت های پزشکی اقدام کرد.

منبع: ایمنا