چین با کدهای QR به مقابله با کرونا می پردازد؟ - هدا بلاگ

این حقیقتی روزمره در زندگی میلیون ها چینی از میانه شیوع ویروس کرونا بوده و درحالی که این کشور به مقابله با ویروس مورد اشاره ادامه می دهد، احتمالا زندگی تا آینده دور به همین منوال باشد.

با استفاده از تکنولوژی و اطلاعات کلان، دولت چین از یک سیستم کد سلامتی مبتنی بر رنگ استفاده می کند تا قادر به کنترل حرکات مردم و کاهش شیوع کرونا ویروس باشد. اگرچه مقامات هنوز استفاده از این کدهای سلامتی را به شکلی سراسری اجبار نکرده اند، بسیاری از شهروندان شهرهای مختلف بدون این اپلیکیشن قادر به خروج از مجتمع ساختمانی خود یا ورود به مناطق عمومی نیستند.

با گذشت سه ماه از شیوع ویروسی که بلای جان جهانیان شد، تدابیر قرنطینه به آرامی در اقصی نقاط چین برداشته می شوند و حالا تنها کدهای رنگی باقی مانده اند که بر زندگی مردم حکمرانی می کنند.

با پیروی از این حرکت چین، دولت های دیگر هم به تکنولوژی های مشابه برای مقابله با ویروس روی آورده اند. سنگاپور در ماه گذشته یک اپلیکیشن هوشمند برای پایش ارتباطات عرضه کرد که به مقامات اجازه می دهد قادر به شناسایی افرادی باشند که با مبتلایان به کووید-19 در ارتباط بوده اند. دولت ژاپن هم یک اپلیکیشن مشابه در نظر دارد. مسکو نیز یک سیستم کدگذاری مبتنی بر کدهای QR معرفی کرده تا قادر به پایش حرکات و اعمال قرنطینه باشد.

ژیان-شنگ هوا، یک متخصص سلامت مبتنی بر هوش مصنوعی در کمپانی غول خرده فروشی علی بابا می گوید: تکنولوژی حالا نقشی حیاتی در محدود کردن پاندمیک ایفا می کند. برای جلوگیری از شیوع ویروس، پایش ارتباطات گاهی اساسی خواهد بود و به همین خاطر است که تلاش های مشابهی در سراسر جهان صورت می گیرد.

این سیستم چطور کار می کند؟

دولت چین با دو غول اینترنتی چین -یعنی علی بابا و تنسنت- وارد همکاری شده تا سیستم های کدگذاری سلامتی را به اپلیکیشن های محبوب خود روی دیوایس های موبایل بیاورند.

اپلیکیشن پرداخت علی بابا به نام Alipay و اپلیکیشن پیام رسان WeChat تنسنت در چین محبوبیت فراوان دارند و روزانه توسط صدها میلیون نفر استفاده می شوند. قرار دادن سیستم کدهای سلامتی در این پلتفرم ها، به معنای دسترسی آسان به آن ها توسط عموم مردم است.

هانگ ژو، شهری در شرق استان ژی ژیانگ و جایی که مقر علی بابا در آن بنا شده، یکی از نخستین شهرهایی بود که از سیستم کدهای سلامتی برای تصمیم گیری راجع به اینکه کدام یک از شهروندان باید قرنطینه شوند استفاده کرد. این سیستم در روز 11 فوریه روی Alipay راه اندازی شد.

برای به دست آوردن یک کد سلامتی، شهروندان باید اطلاعات شخصی خود شامل نام، شماره ملی یا شماره پاسپورت و همینطور شماره تلفن خود را در صفحه ثبت نام وارد کنند. سپس از آن ها درباره سابقه مسافرت هایشان پرسیده می شود و اینکه در 14 روز اخیر با افراد مبتلا به کووید-19 یا مشکوک به مبتلا با آن در تماس بوده اند یا خیر. مردم ضمناً باید علائمی که دارند را نیز تیک بزنند: علائمی نظیر تب، خستگی مفرط، سرفه خشک، آبریزش بینی، خارش گلو و اسهال.

بعد از اینکه اطلاعات به تایید مقامات رسید، هر کاربر یک کد QR به رنگ قرمز، کهربایی یا سبز دریافت می کند. کاربرانی که کد قرمز رنگ دریافت کرده اند باید برای 14 روز به قرنطینه دولتی یا قرنطینه شخصی بروند. کاربرانی که کد کهربایی دارند باید برای 7 روز قرنطینه شوند و کاربرانی که کد سبز دریافت کرده اند می توانند آزادانه در شهر فعالیت کنند.

کدهای سلامتی نقش پایشگر حرکات مردم را نیز در مناطق عمومی ایفا می کنند و هر شخص باید پیش از ورود به اماکن عمومی کد QR خود را برای اسکن در اختیار مقامات قرار دهد. هنگامی که یک مورد ابتلا تایید می شود، مقامات به سرعت قادر به بررسی سابقه فعالیت های بیمار و شناسایی افرادی هستند که با او در ارتباط بوده اند.

شخصی آشنا با توسعه سیستم کدهای سلامتی در Alipay به سی ان ان می گوید که این سیستم توسط آژانس های دولتی توسعه یافته و مدیریت می شود و Alipay صرفا بستری برای اجرای آن و همینطور ارائه پشتیبانی فنی است.

در این بین تنسنت هم یک سیستم کد QR سلامتی مشابه روی WeChat توسعه داده که اوایل فوریه در شهر شنژن آغاز به کار کرد.

استفاده از این سیستم چقدر گسترده است؟

در عرض تنها یک هفته از زمان عرضه، سیستم کدهای سلامتی Alipay در بیش از 100 شهر چین استفاده شد. در روز 15 فوریه، دفتر دولت الکترونیک به Alipay فرمان سرعت بخشی به توسعه کدهای QR سلامتی را داد تا فورا در سراسر کشور مورد استفاده قرار گیرد. تا آخر فوریه، بیش از 200 شهر به استفاده از این کدهای QR روی آورده بودند.

به گفته خبرگزاری های محلی، سیستم کدهای سلامتی تنسنت هم تا آخر ماه گذشته میلادی در 300 شهر استفاده شد. در روز یکم مارس، پکن ورژن خودش از کدهای QR سه رنگی را عرضه کرد که آن هم روی Alipay و WeChat قابل دسترسی است. افزون بر ارائه نام و شماره ملی، کاربران این سیستم باید از طریق تشخیص چهره هم شناسایی شوند تا کد رنگی مخصوص شان را دریافت کنند.

کدهای سلامتی نقشی اساسی در برداشتن محدودیت های سفر در منطقه هوبی داشته اند؛ منطقه ای که بعد از قرنطینه گسترده در اواخر ماه ژانویه، آمد و شد 60 میلیون نفر در آن مختل شد. در روز دهم مارس اما این استان آغاز به ارائه کدهای رنگی برای افرادی کرد که خواستار سفر درون استانی بودند.

رنگ ها براساس دیتابیس کنترل اپیدمی استانی به کاربران ارائه می شوند: افرادی که به صورت قطعی به بیماری مبتلا شده اند یا علائمی از آن را دارند رنگ قرمز را دریافت می کنند. نزدیکان آن ها کد زرد دریافت می کنند و هرکسی که هیچ سابقه ای در دیتابیس نداشته باشد هم کد سبز.

به عبارت دیگر، رنگ کدهای QR راجع به آزادی مردم تصمیم گیری می کنند: دارندگان کد سبز قادر به سفر درون استانی هستند، دارندگان کد کهربایی چنین اجازه ای ندارند و دارندگان کد قرمز هم باید قرنطینه شوند.

مسائل کار کجاست؟

مثل تمام محصولات تکنولوژی، اپلیکیشن سلامتی کشور چین هم بی نقص نیست. احتمال خطا در این اپ وجود دارد و گاهی کاربران کد رنگی اشتباهی دریافت می کنند که به قرنطینه افراد اشتباه منجر می شود.

در هانگ ژو، شهری که نخستین میزبان کدهای سلامتی Alipay بود، برخی شهروندان در شبکه های اجتماعی از این شکایت کردند که به دلایل اشتباه کد قرمز دریافت کرده اند. مثلا به خاطر تیک زدن آبریزش بینی و خستگی مفرط در صفحه ثبت نام که علائم سرماخوردگی عادی و آنفولانزا نیز هستند.

چند روز بعد از آغاز به کار سیستم، مقامات هانگ ژو در بیانیه ای گفتند که خط تماس ویژه شهردار با انبوهی از تماس های تلفنی از سوی افرادی روبرو شده که درباره کدهای خود سوال داشتند. به همین خاطر هم بود که اپلیکیشن دیگر برای افرادی ساخته شد که می خواستند مروری بر دلایل دریافت کد رنگی خود داشته باشند.

درحالی که مردم چین با برداشته شدن تدابیر قرنطینه، سفر کردن را از سر گرفته اند، یک مشکل دیگر نیز ظهور کرده: تمام شهرها و استان های قادر به شناسایی کدهای سلامتی یکدیگر نیستند.

اگرچه کدهای QR همواره سه رنگ تعیین را نشان می دهند و توسط شرکت هایی یکسان توسعه یافته اند، اما براساس دیتابیس های متفاوت از کووید-19 کار می کنند که توسط مقامات محلی تهیه شده اند. از آن جایی که دیتابیس ها میان دولت های محلی به اشتراک گذاشته نمی شوند و هر دولت استانداردهای متفاوتی برای کدگذاری رنگی دارد، برخی حاضر به پذیرش کدهای سلامتی به دست آمده در مناطق دیگر نیستند.

یک شهروند هوبی با نام کوچک یوان که اواخر ماه مارس و پس از برداشته شدن تدابیر قرنطینه به استان گویژو بازگشته بود به یکی از رسانه های محلی می گوید که مجبور به تحمل 14 روز قرنطینه دیگر شده است. حتی با اینکه بعد از 14 روز قرنطینه در گویژو، کد سلامتی سبز دریافت کرده بود. اتفاقی که افتاده این بوده که گویژو کدهای سلامت هوبی را قابل اتکا نمی داند.

برای حل این مشکل، دولت مرکزی یک دیتابیس ملی از موارد تایید شده و مشکوک کووید-19 فراهم آورده و امیدوار است که دولت های محلی با به اشتراک گذاری اطلاعات، حاضر به پذیرش کدهای سلامتی یکدیگر باشند.

یک نگرانی هم راجع به حریم شخصی است. کدهای سلامتی براساس اطلاعاتی به دست می آیند که هر فرد در اختیار دولت می گذارد و این اطلاعات شامل لوکیشن، تاریخچه سفرها، ارتباطات اخیر و شرایط سلامتی هم می شود. یکی از کاربران چینی در شبکه اجتماعی Weibo می نویسد: تنها نگرانی ام اینست که آیا این اطلاعات شخصی به بیرون درز خواهند کرد؟ و اینکه چه تدابیری برای حفظ امنیت آن ها اندیشیده شده؟

در نهایت باید گفت که برخی شهرهای چین آغاز به حذف کدهای سلامتی از زندگی روزمره مردم کرده اند. در هانگ ژوا که نخستین میزبان کدهای QR بود، دولت اعلام کرده مردم در برخی اماکن مانند ایستگاه های مترو، مجتمع های تجاری و هتل ها نیازی به ارائه کد سلامتی خود ندارند. اما در دیگر نقاط مانند پکن و شانگهای، همچنان این کدهای مربعی شکل هستند که تعیین می کنند مردم می توانند به کجا بروند و کجا نروند.

منبع : دیجیاتو