شرایط اقلیمی ایران مناسب برای فراوری گوشت شتر ، امکان افزایش 4 برابری پرورش شتر در راستای امنیت غذایی - هدا بلاگ

گروه مالی خبرنگاران، ایران با مساحت 164.8 میلیون هکتار و میزان بارش متوسط 250 میلی متر در سال، رتبه 164ام از نظر میزان بارش سالانه در بین کشورهای دنیا است.[1] شرایط آب و هوایی کشور و محدودیت های تامین خوراک برای دام های سبک و سنگین مرسوم، موجب واردات 150 هزار تن گوشت قرمز در سال شده است.[2] این در حالی است که ایران از نظر اکولوژیکی(بوم شناختی) مناسب برای توسعه و بهره برداری از شتر جهت تحقق خودکفایی در فراوریات گوشتی است زیرا شتر قابلیت سازگاری با مناطق کم آب بیابانی و نیمه بیابانی را دارد و در تحمل گرما و کم آبی به مدت طولانی توانمند است.

همچنین علوفه شور و غیرقابل مصرف بیابان برای سایر دام ها، بهترین خوراک برای شتر است و مقاومت شتر در شرایط خشکسالی و همزمان توانمندی در فراوری محصولات و فرآورده های دامی از قبیل شیر، گوشت و الیاف دامی شتر را یکی از دام های مالی و استراتژیک در ایران قرار داده است.

پیشینه پروش شتر در ایران

پرورش شتر در ایران سابقه ای طولانی دارد و منابع موجود در کتاب مقدس زرتشتیان به وجود شتر در ایران از 500 سال قبل از میلاد اشاره دارد. تخمین ها حاکی از آن است که در اوایل سده 13 هجری شمسی تعداد شتر در ایران تنها مقداری کمتر از یک میلیون نفر بوده است اما امروزه این تعداد شتر به 150 هزار نفر شتر کاهش پیدا نموده است.

در گذشته شتر با قابلیت حمل بار در مناطق بیابانی، نقش مهمی در اقتصاد ایران ایفا می کرد اما پیشرفت تکنولوژی و فراوری ماشین آلات حمل و نقل باعث شد تا نقش شتر در حمل و نقل به مرور زمان کم رنگ گردد و در مناطق کویری به یک جایگزین مناسب برای تامین گوشت تبدیل گردد.

اقلیم مناسب ایران برای پرورش شتر باعث شده تا امروزه در 22 استان کشور، 15 هزار بهره بردار به شترداری مشغول باشند.[3] حاصل کار این شترداران در سال 98 فراوری گوشت به میزان تقریبی 5400 تن از27 هزار لاشه شتر بوده است.[4] در این میان استان سیستان و بلوچستان با ذخیره 75 هزار نفری شتر[5] از پیشتازان صنعت شترداری به شمار می رود و به تنهایی 50 درصد میزان گوشت شتر فراوریی کشور را تامین می نماید. خراسان جنوبی نیز با داشتن 30 هزار نفر شتر به دنبال فراوری شیر شتر مورد احتیاج کشور است.[6] شترداری در این دو استان با هدف تامین گوشت و لبینات مورد احتیاج کشور صورت می گیرد.

ظرفیت بالقوه پرورش شتر در ایران

نواحی رویشی کشور به چهار بخش تقسیم می گردد: استپی، نیمه استپی، کوهستان های مرتفع و بیابانی و نیمه بیابانی. در بین این چهار ناحیه رویشی، مناطق استپی با مساحت 46 میلیون هکتار و بیابانی و نیمه بیابانی با مساحت 34.6 میلیون هکتار دارای پوشش گیاهی خاص شتر هستند.

در این میان ناحیه بیابانی و نیمه بیابانی ظرفیت چرای 4.3 میلیون واحد دامی را دارد که با توجه به شرایط زیستی سخت این منطقه امکان تخصیص کل این مراتع به شتر وجود دارد و ناحیه استپی نیز ظرفیت چرا سالانه 4.8 میلیون واحد دامی را دارد که با فرض تخصیص 10 درصد این ناحیه در مجموع می توان ظرفیت چرای 9.1 میلیون واحد دامی را مهیا کرد که به شتر تخصیص پیدا می نماید و شرایط را برای پرورش شتر به صورت چرای آزاد فراهم می نماید. اهمیت پرورش شتر به صورت آزاد و مصرف گیاهان بد خوراک موجب حفظ تعادل گیاهی در مناطق مختلف می گردد.

واحد دامی در ادبیات دامداران، میزان مصرف علوفه یک واحد دام در سال است. میزان مصرف علوفه هر شتر بالغ در سال برابر با 7 واحد دامی است.[7] با فرض اختصاص مراتع ذکر شده و امکان خوراک دهی 4.78 میلیون واحد دامی در مراتع استپی و بیابانی و نیمه بیابانی در سال، امکان افزایش 650 هزار نفر شتر وجود دارد که این امر می تواند گشایشی در تحقق خودکفایی محصولات دامی کشور رقم بزند.

امنیت غذایی در گرو پرورش شتر

به طور کلی کشور ایران با داشتن ظرفیت بالای مراتع بیابانی، امکان افزایش تعداد نفرات شتر را تا 800 هزار نفر دارد. این تعداد از شتر با فرض کشتار سالیانه 270هزار نفر شتر، ظرفیت تامین سالانه 50 هزار تن گوشت در سال را دارد که می تواند به خودکفایی فراوری گوشت کشور و تامین امنیت غذایی یاری کند.

[1] khabaronline.ir/news/1239356

[2] https://www.icana.ir/Fa/News/415153

[3] کتاب شتر و توسعه پایدار

[4] نتایج تفطیلی آمارگیری از دامداران کشور، مرکز آمار ایران

[5] https://www.mehrnews.com/news/4503105/%DB%B1%DB%B4

[6] https://www.tasnimnews.com/fa/news/1399/06/03/2332419/

[7] https://www.dana.ir/news/1431208.html/

گروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت را از ما بخواهید.